جادو و باز کردن بخت مفهومی است که برای توصیف حالتی از عقلانیت یا طرز تفکری استفاده می‌شود که به نیروهای نامرئی برای تأثیرگذاری بر رویدادها، ایجاد تغییر در شرایط مادی یا تغییر نگاه می‌کند. در سنت غربی، این طرز تفکر از شیوه های مذهبی یا علمی متمایز است. با این حال، چنین تمایزاتی و حتی تعریف جادو موضوع بحث گسترده ای است.
ماهیت و دامنه
اعمالی که به عنوان جادو و باز کردن بخت طبقه بندی می‌شوند شامل فال، طالع بینی، طلسم، کیمیاگری، جادوگری، میانجی گری روح، و نکرومانسی هستند.
اصطلاح جادو و باز کردن بخت در فرهنگ عامیانه غربی به صورت محاوره ای برای اشاره به اعمال تخیل و تدبیر دست برای سرگرمی استفاده می‌شود. هدف از جادو کسب دانش، قدرت، عشق یا ثروت است.
برای شفا یا دفع بیماری یا خطر؛ تضمین بهره وری یا موفقیت در یک تلاش؛ آسیب رساندن به دشمن؛ افشای اطلاعات؛ القای تحول معنوی؛ برای فریب؛ یا سرگرم کردن اثربخشی جادو اغلب با شرایط و عملکرد شعبده باز تعیین می‌شود، که تصور می‌شود به نیروهای غیبی دسترسی دارد و دانش ویژه‌ای از کلمات و اعمال مناسب برای دستکاری آن نیروها دارد.
پدیده‌های مرتبط یا اشتباه گرفته شده با جادو و باز کردن بخت شامل اشکال عرفان، پزشکی، بت پرستی، بدعت، جادوگری، شمنیسم، وودو و خرافات است. همچنین بین جادوی «سیاه» که برای اهداف پلید استفاده و جادوی «سفید» که ظاهراً برای اهداف سودمند استفاده می‌شود، تمایز وجود دارد.
اگرچه این مرزها اغلب نامشخص هستند، اما اعمال جادویی به دلیل نیروی ماوراء طبیعی که اعتقاد بر این است که از طریق تمرین‌کننده هدایت می‌شود، در برخی جوامع یک شخصیت به حاشیه رانده یا بدنام شده و در برخی دیگر یک شخصیت مرکزی است، دارای حس «دیگری» هستند.
عناصر جادو و باز کردن بخت
طلسم
اجرای جادو شامل کلمات (مانند طلسم) و اعداد نمادینی است که تصور می‌شود دارای قدرت ذاتی هستند، اشیاء مادی طبیعی یا ساخته دست بشر، و اعمال آیینی که توسط شعبده باز یا سایر شرکت کنندگان انجام می‌شود.
اعتقاد بر این است که یک طلسم قدرت را از کائنات برای انجام جادو می‌گیرد. آگاهی از طلسم‌ها یا اعداد نمادین اغلب مخفی است (غیبی) و دارنده چنین دانشی می تواند بسیار مورد احترام باشد. در برخی موارد، طلسم مهمترین مؤلفه مراسم جادویی است.
برای مثال، ساکنان جزایر تروبریاند ملانزیا، استفاده از کلمات مناسب به روش صحیح را برای اثربخشی مراسم انجام شده ضروری می‌دانستند. در میان مائوری‌های نیوزلند، قدرت کلمات آنقدر مهم است که تصور می‌شود اشتباهات در تلاوت‌های عمومی باعث بروز بلاهایی برای افراد یا جامعه می‌شود.
علاوه بر این، مانند طلسم‌های اروپایی قرون وسطایی که از زبان‌های باستانی و بخش‌هایی از نیایش لاتین استفاده می‌کردند، طلسم‌ها اغلب از واژگانی باطنی استفاده می‌کنند که به مناسک احترام می‌افزاید. اعتقاد به قدرت دگرگونی کلمات نیز در بسیاری از ادیان رایج است.
برای مثال، شمن‌ها، واسطه‌های روحی و عارفان، صداها یا هجاهای خاصی را تکرار می‌کنند تا به یک حالت وجدآمیز در تماس با نیروهای معنوی یا یک حالت آگاهی روشن دست یابند. حتی جادوی مدرن برای سرگرمی، با استفاده از اصطلاح ابراکادابرا، باقیمانده‌ای از طلسم را حفظ می‌کند.
مواد مورد استفاده برای جادو
بسیاری از ادبیات مردم‌شناسی به اشیایی که در جادو و باز کردن بخت استفاده می‌شود به عنوان «دارو» اشاره می‌کنند، از این رو از اصطلاح انسان پزشکی برای جادوگر استفاده می‌شود.
این داروها شامل گیاهان، اجزای حیوانات، سنگ‌های قیمتی، اشیاء مقدس یا وسایلی هستند که در اجرا استفاده می‌شوند و تصور می‌شود که به خودی خود قوی و یا توسط طلسم‌ها یا تشریفات قدرت می‌یابند.
در برخی موارد، داروهایی که برای بهبودی در نظر گرفته شده اند، از نظر فیزیولوژیکی مؤثر هستند. به عنوان مثال، خشخاش به طور گسترده به عنوان بیهوش کننده استفاده می‌شود، پوست درخت بید توسط برخی چینی‌ها به عنوان مسکن استفاده می‌شود، و سیر و پیاز به عنوان آنتی بیوتیک در اروپای قرون وسطی استفاده می‌شد.
داروهای دیگری مانند عصاره وزغ و بوفادینولیدها که به منظور ایجاد آسیب به کار برده می‌شوند، در واقع سموم شناخته شده هستند. مواد دیگر با نتیجه مورد نظر رابطه نمادین دارند، مانند پیشگویی از اعضای حیوانات.
آداب و احوال مجری
از آنجا که جادو و باز کردن بهت مبتنی بر عملکرد است، آیین و دانش و توانایی شعبده باز نقش بسزایی در کارایی آن دارد.
اجرای جادو و باز کردن بخت یک مخاطب را فرض می‌کند، چه نیروهای معنوی مورد خطاب، چه بیمار-مشتری یا جامعه. هم جادو گر و هم خود آیین به رعایت تابوها و تطهیر شرکت کنندگان توجه دارند.
جادوگران، مانند کشیشانی که بر مراسم مذهبی ریاست می‌کنند، محدودیت‌هایی را در رژیم غذایی یا فعالیت جنسی رعایت می‌کنند تا مراسم را از فعالیت‌های معمولی و کثیف جدا کنند و آن را با قداست قرار دهند.
موفقیت شعبده بازان مدرن با مخاطبان سرگرم کننده در درجه اول به مهارت‌های عملکرد آنها در دستکاری اشیاء مادی برای ایجاد یک توهم بستگی دارد.
کارکرد
مهمترین نقش‌های جادو و باز کردن بخت، کارکردهای «ابزاری» و «بیانگر» آن است. بر اساس تلاش برای تأثیرگذاری بر طبیعت یا رفتار انسان، عملکرد ابزاری جادو با کارایی آن در دستیابی به نتیجه مطلوب سنجیده می‌شود.
انسان شناسان سه نوع اصلی جادوی ابزاری را شناسایی می‌کنند: مولد، محافظ و مخرب. جادوی مولد برای به دست آوردن یک نتیجه موفقیت آمیز از کار یا طبیعت انسان، مانند شکار فراوان یا برداشت محصول یا آب و هوای خوب استفاده می شود.
هدف جادوی محافظ دفاع از یک فرد یا جامعه در برابر هوس‌های طبیعت و شر دیگران است. استفاده از تعویذ برای دفع بیماری‌های مسری یا خواندن طلسم قبل از سفر نمونه‌هایی از این عملکرد محافظتی است.
در نهایت، جادوی مخرب یا جادوگری برای آسیب رساندن به دیگران، اغلب با انگیزه حسادت است و از نظر اجتماعی مخل است. در نتیجه، استفاده از جادو و باز کردن بخت ممکن است برخی از تنش‌های اجتماعی را در یک جامعه کاهش دهد.
کارکرد بیانی جادو از معانی نمادین و اجتماعی متصل به اعمال آن ناشی می‌شود، اگرچه ممکن است اجراکنندگان آن لزوماً از این عملکرد آگاه نباشند. جادو و بارکردن بخت می‌تواند حس هویت گروهی را از طریق تشریفات مشترکی که به اعضا قدرت می‌بخشد، ایجاد کند.
در عین حال می‌تواند شعبده باز را به عنوان یک فرد خاص در درون یا در حاشیه جامعه منزوی کند. سحر و جادو می‌تواند به عنوان یک خروجی خلاقانه یا شکلی از سرگرمی باشد. بنابراین، از کل نظام فکری، اعتقادی و عملی در یک جامعه معین جدایی ناپذیر است.
جادو، دین و علم
واژه سحر و جادو به دلیل پارامترهای گسترده، نقش مهم در بسیاری از جوامع و تعامل با پدیده‌های مرتبط، نمی‌تواند به تنهایی تعریف شود.
سحر و جادو یک برچسب عمومی است که توسط افراد خارجی (از لحاظ نظری، ناظران عینی) برای توصیف اعمال خاص در جوامعی که ممکن است این کلمه یا معادل مفهومی، وجود نداشته باشد، استفاده شود.
جادو و مذهب
جادو و باز کردن بخت همچنان به عنوان یک جهان بینی باستانی، شکلی از خرافات که فاقد ارزش معنوی ذاتی دین یا منطق عقلانی علم است، به طور گسترده تلقی می‌شود. دین، به گفته مردم شناس برجسته سر ادوارد برنت تایلور (1832-1917)، شامل رابطه مستقیم و شخصی بین انسان ها و نیروهای معنوی است.
در عالی ترین شکل دین، آن رابطه با یک موجود روحانی آگاه و قادر مطلق است. از سوی دیگر، جادو به عنوان بیرونی، غیرشخصی و مکانیکی مشخص می‌شود که شامل اعمال فنی قدرت می‌شود. سحر و جادو به دنبال دستکاری قدرت‌های معنوی است، در حالی که دعای مذهبی نیروهای معنوی را التماس می‌کند، تمایزی که برونیسلاو مالینوفسکی (1884-1942) در کار خود در مورد جزیره نشینان تروبریاند بررسی کرد.
نتیجه
در نتیجه، پدیده‌های گوناگون با این فرض که به یک شکل عمل می‌کنند، در کنار هم قرار می‌گیرند. این ساختار تصنعی جادو نیز فقط در رابطه با آنچه نیست وجود دارد. چنین تعاریفی از سحر و جادو به فرهنگ‌هایی با جهت گیری قوی علمی امتیاز می‌دهد و به کسانی که به جای دین به جادو عمل می‌کنند، انگ می‌زند. در نتیجه، تعریف جادو و شناسایی شعبده بازان مستلزم درک زمینه‌های فرهنگی است که در آن این برچسب‌ها استفاده می‌شود.